
Nieuwerkerk aan den IJssel Brielle over de Hoeksche Waard en Voorne Putten

Deze route is gemaakt door:
RouteXpert Dick Schaap
Laatst gewijzigd: 23-02-2022
Deze route (gereden in 2021) gaat over mooie en goed begaanbare dijkwegen door polderlandschap. Deze route verdient ruim 4 sterren.
In deze route wordt 3x een veerpont genomen. Zorg voor wat muntgeld.
Start: Hotel van der Valk, Parallelweg Zuid 185, 2914 LE Nieuwerkerk aan den IJssel
Lunch: Het Schippershuis Molendijk 2, 3281 LT Numansdorp
Einde route: Eetcafé Dixie, Maasland Zuidzijde 1-3, 3231 CJ Brielle
Animation
Beoordeling
Duur
6h 27m
Transportmodus
Auto of motor
Afstand
134.71 km
Landen


Stad Brielle (Den Briel)
Na de oversteek even een bezoek aan het Unesco viewpoint Kinderdijk (wereld-erfgoed). Kinderdijk werd tegen het water beschermd door 2x 8 molens (1738 - 1740) van 2 besturen, Overwaard en Nederwaard. Nu zijn er 19 windmolens verdeeld in een rij van acht molens aan de Nederwaard (dit zijn de ronde stenen molens), een rij van acht rietgedekte achtkanters aan de Overwaard, met daarnaast een wipmolen; de Blokweerse molen die de polder Blokweer bemaalt en in de polder Nieuw-Lekkerland twee rietgedekte achtkantige molens. in 1886 was Kinderdijk de eerste Nederlandse plaats met een elektriciteitsvoorziening. Over de naam Kinderdijk gaan verschillende verhalen.
Het bekendste verhaal over het ontstaan van de naam Kinderdijk gaat terug naar 1421 tijdens de grote St. Elisabethsvloed. Toen de ergste storm geluwd was ging men de dijk op om te kijken, wat er te redden viel en zag men in de verte een wiegje aan komen drijven. Men had geen hoop dat daarin nog iets levends zou zijn, maar toen het dichterbij kwam zag men toch beweging. Toen het nog dichterbij was gekomen zag men dat een kat het wiegje in evenwicht hield door heen en weer te springen zodat er geen water in het wiegje kon komen. Toen het wiegje uiteindelijk vlak bij de dijk was, viste men het op. Er bleek nog een baby in te liggen, die rustig en droog sliep.
Na Kinderdijk zakt de route af langs de getijrivier De Noord tot voorbij Alblasserdam. Daar neemt de route de brug over De Noord naar Hendrik Ido Ambacht. Hendrik I.A. is niet zo bijzonder, echter, de naam wel want ooit was het de langste plaatsnaam van Europa. Tot 1855 heette de gemeente Hendrik-Ido-Schildmanskinderen-Ambacht en de Oostendam. De fusie met Sandelingen-Ambacht in dat jaar leverde de huidige gemeentenaam op, tevens de naam van het enige dorp binnen de gemeentegrenzen. De gemeente heette ooit Hendrik Ido Oostendam en Schildmanskinderen Ambacht, en misschien ook ooit Hendrik-Ido-Oostendam-Schildmanskinderen-Groot-en-Klein-Sandelingen-Ambacht, dit zou dan de langste plaatsnaam van geheel Europa zijn geweest.
Na Hendrik I.A. wordt de Waal gevolgd. Deze Waal (Waaltje genoemd), niet te verwarren met de grote Waal, is een dode rivierarm van De Noord. In de vroege Middeleeuwen was (deze) de Waal een brede rivier en vormde een verbinding tussen de Noord en de Oude Maas. Bij de oversteek van het Waaltje is er een mooi zicht op molen de Kersenboom uit 1822.
Via de Heinoordtunnel (onderdoor de Oude Maas) gaat het naar het eiland Hoeksche Waard en over dijkwegen langs de plaats Mijnsheerenland en het Oudeland van Strijen naar het Hollandsch Diep. Hollandsch Diep (ook: Hollands Diep) is een brede getijrivier die de belangrijkste benedenloop vormt van de (grote) Waal en de Maas. Vroeger was er een getijdenverschil van 2 meter. Na de Deltawerken is het verschil toch nog 20cm. Het water van deze stroom is altijd volledig zoet geweest, als gevolg van de zeer grote afvoer van de Rijn en (in mindere mate) de Maas.
De route vervolgt zijn weg over dijkwegen langs de dorpen Numansdorp, Nieuwendijk, Goudswaard naar Nieuw-Beijerland.
Nieuwendijk is een gehucht van een paar straten met 350 inwoners. Bij de watersnoodramp van 1953 werd een groot deel van Nieuwendijk zwaar beschadigd. Noorwegen schoot te hulp met 36 Noorse woningen. Bijna alle woningen stonden voor de ramp op de dijk. Later zijn de nieuwe huizen in de polder gebouwd. Vandaar dat de straatnamen vernoemd zijn naar Noorse beroemdheden en Noorse plaatsnamen. Vanuit de Benedenhaven in Nieuwendijk gaat het veer over het “Hitsersche- of Vuile Gat” naar het eiland Tiengemeten.
De naam van het eiland Tiengemeten duidt op de grootte: een gemet is een oude landmaat van ruim 0,4 hectare. Tiengemeten is 7 km lang en 2 km breed. De maat van het eiland en de naam zijn nu dus niet meer met elkaar in overeenstemming: 10 gemeten is ongeveer 4 hectare, wat wil zeggen: een stuk van 100 bij 400 meter. Het eiland was oorspronkelijk grotendeels verpacht aan boeren. Sinds 1997 wordt het door Natuurmonumenten beheerd als nat natuurgebied. Op Tiengemeten zijn het Rien Poortvliet en een Landbouwmuseum gevestigd.
In Goudswaard passeert de route Korenmolen Windlust. Deze grondzeiler, aan de Molendijk, is een rijksmonument. De stenen molen zou, volgens de gevelsteen in de romp, uit 1694 dateren en daarmee een van de oudste nog bestaande stenen molens in Nederland zijn, maar dat wordt betwijfeld. Windlust heeft tot 1945 gemalen, raakte daarna in verval. Tijdens een restauratie in 1962 stortte een groot deel van de molen in en werd de molenmaker onder het puin bedolven, waarvan hij weer herstelde. Tegenwoordig is de molen weer maalvaardig en wordt er graan gemalen. In de molen bevinden zich twee maalkoppels, een mengketel, een elevator en een sleepluiwerk.
In Nieuw-Beijerland wordt het veer, “The Queen Jacqueline”, genomen om de oversteek te maken van het Spui naar de het eiland Putten. Voordat de veerpont wordt genomen passeert de route korenmolen de Swaen.
De Swaen, vroeger Windlust genoemd, is een in 1703 gebouwde windmolen. Het is een ronde stenen korenmolen van het type grondzeiler met een rietgedekte kap. Tegenwoordig wordt de molen alleen nog maar gebruikt als ontvangstcentrum, omdat het binnenwerk er bijna helemaal uitgesloopt is. In de molen is alleen de bovenas met het bovenwiel nog aanwezig.
De route gaat na het veer langs het Spui naar het plaatsje Zuidland. Zuidland, in streekdialect Sland, is op het oog een onbeduidend plaatsje met 6000 inwoners en 2250 woningen. Zuytlant (oude spelling) is nooit een belangrijke plaats geworden en heeft ook nooit stadsrechten ontvangen. Toch is een bezoek de moeite waard want het plaatsje herbergt de prachtige Korenmolen De Arend (een stenen stellingkorenmolen uit 1844) en telt maar liefst 27 inschrijvingen in het rijksmonumentenregister en heeft een mooie binnenhaven.
In documenten wordt voor het eerst aan het einde van 13e eeuw gesproken over de 'Heerlickheit Westenrijck', waar nu in Zuidland de straatnaam Westenrijk nog naar verwijst. In de middeleeuwen werden ook de namen Blinc- of Blenkvliet en Couwenhoven gebruikt voor het dorp.
Na Zuidland is het 15 km over dijkwegen naar Brielle (Den Briel), het eindpunt van deze route. Wie heeft nooit gehoord van Brielle? Den Briel is gelegen aan het Brielse Meer, een afgedamd gedeelte van de Maas. Brielle, in de middeleeuwen de vijfde stad van het gewest Holland, is een oude vestingstad en de bekendste bedevaartsplaats van Zuid-Holland. De grotendeels uit de 17e eeuw stammende vesting van Brielle is een rijksmonument en een van de best bewaard gebleven verdedigingswerken in Nederland. De naam gaat terug op het Keltische woord 'brogilo' ('ingesloten gebied, jachtgebied') en uit de oudste geschriften blijkt, dat de huidige locatie 'de nieuwe Briel' is.
Op 1 april 1572 werd de stad ingenomen door de Watergeuzen onder leiding van Lumey en Bloys van Treslong, waarbij de veerman Jan Koppestok een belangrijke rol vervulde. De Inname van Den Briel wordt algemeen gezien als het eigenlijke begin van de opstand tegen Filips II (Tachtigjarige Oorlog). Aan dit feit dankt Brielle haar schildspreuk Libertatis Primitiae, "eersteling der vrijheid". Dit historisch feit wordt ieder jaar op 1 april gevierd. Schoolkinderen onthouden dit feit met de zin:
"Op 1 april verloor Alva zijn bril" (eigenlijk: "Op 1 april verloor Alva Den Briel")
Vóór Brielle passeert de route de Catharinahoeve, een monumentale boerderij. Blijkens een gevelsteen is de boerderij gebouwd in 1805. De eerste steen is gelegd door Hugo Touw. In het woonhuis is een 19e eeuws tegeltableau aanwezig met voorstellingen van kastelen, vissers, schaatsenrijders en de landbouw. Op 11 oktober 1966 is de hoeve ingeschreven als rijksmonument.
Het eindpunt van de route is bij Café Dixie, Maasland ZZ 1-3, 3231 CJ Brielle.

Veer over het Spui, de Queen Jacqueline

Haven bij het lunchadres Molendijk
Deze route downloaden?
Je kan de route gratis, zonder MyRoute-app account downloaden. Om dit te doen, open de route en klik op 'opslaan als'. Deze route wijzigen?
Geen probleem, open eerst de route. Volg de tutorial en maak je eigen MyRoute-app account aan. Na registratie, start je trial automatisch.
Gebruik van deze gps-route is voor eigen rekening en risico. De route is met zorg samengesteld en door een MyRoute-app geaccrediteerde RouteXpert gecontroleerd voor gebruik op zowel TomTom, Garmin als MyRoute-app Navigation.
Door gewijzigde omstandigheden, wegomleidingen of seizoensafsluitingen kunnen er toch veranderingen zijn ontstaan. Daarom adviseren wij iedere route voor gebruik te controleren.
Gebruik bij voorkeur de routetrack in je navigatiesysteem. Meer uitleg over het gebruik van MyRoute-app kun je vinden op de website bij ‘Community’ of ‘Webinars’.
Door gewijzigde omstandigheden, wegomleidingen of seizoensafsluitingen kunnen er toch veranderingen zijn ontstaan. Daarom adviseren wij iedere route voor gebruik te controleren.
Gebruik bij voorkeur de routetrack in je navigatiesysteem. Meer uitleg over het gebruik van MyRoute-app kun je vinden op de website bij ‘Community’ of ‘Webinars’.