Frankrijks beroemdste grotten liggen bijna allemaal in en rond de historische streek Le Périgord (departement Dordogne), met name langs de rivier de Vézère. Wat ze zo bijzonder maken is dat de grotten niet zozeer druipsteenformaties tonen, maar de afbeeldingen die prehistorische mensen op de wanden hebben achtergelaten. Al vanaf 25.000 v. Chr. schilderde en beitelde een waarschijnlijk jagend en rondtrekkend volk dieren zoals mammoeten, wolneushoorns en paarden op en uit de grotwanden. Ze woonden zelf niet in de grotten. Wellicht dienden deze holen als cultuscentra.
Landschappelijk start je in de Périgord Vert, een wijds, bebost landschap dat aan dat van de noordelijk gelegen Limousin doet denken. Je volgt de loop van de rivier de Vèzère en van de machtige Dordogne. Zoveel grotten en prehistorische vindplaatsen je langs de Vézère aantreft, zoveel burchten ontmoet je op je tocht langs de Dordogne. Richting Sarlat duik je de Périgord Noir binnen, een dicht bebost heuvelland vol sprookjes­achtige okerkleurige gebouwen. Dit deel van Périgord is zeer bekend bij Nederlanders.
De Fransen roemen het klimaat hier en de laatste tien jaar worden zelfs de meest bouwvallige krotten voor flinke prijzen ver­kocht - om daarna als tweede woning een gerestaureerd leven te beginnen.

Deze Périgord Caves rit start in een Italiaans aandoend stadje Brantôme-en-Périgord en eindigt in het marktstadje Sarlat-la-Canéda.

Bij Brantôme splitst de rivier de Dronne zich een moment zodat er een eilandje is ontstaan, waarop de kern van het abdijstadje ligt. De abdij zelf steekt met haar vier verdiepingen hoge klokkentoren omhoog langs de romantische oevers van de Dronne. Een iets verderop geplaatst renaissance-paviljoen biedt onderdak aan de plaatselijke toeristische organisatie. Brantômes abdij heeft geprofiteerd van het bijtende werk dat het rivierwater ooit in de rotsmassa's achter het gebouw heeft volbracht. Op het abdijplein zie je dat de grotnissen als dependances werden benut. Eentje werd in de 16e eeuw voorzien van een Laatste Oordeel en een Kruisiging. In de maanden juli en augustus vormt Brantôme het kader voor een internationaal festival rond klassieke dansen. Op weg naar je volgende bezoek kun je tanken bij de plaatselijke Carrefour.

In het dal van de Dronne is Bourdeilles met Brantôme en Périgueux een hoogtepunt van de Périgord Vert. Bourdeilles' trekpleister is het kasteel. Eigenlijk twee kastelen, want naast de middeleeuwse, bijna 40 m hoge donjon vormt het renaissance-gebouw een schril contrast. Vanaf de donjon strekken de straatjes van Bourdeilles zich uit naar een gotische brug en een verbouwde watermo­len. Een rondleiding door het renaissance­kasteel brengt je voorbij 16e- en 17e-eeuws meubilair. Vooral veel Spaanse stukken zijn er te zien. Nergens in Périgord is zo'n overdaad aan rijk gesneden meubilair te vinden.

In 1120 organiseerde een groep kluizenaars rond een bron (de oorsprong van de naam Chancelade) zich in een gemeenschap, nam de leefregel van Sint-Augustinus aan en stichtte de abdij van Chancelade. De abdij ontwikkelde zich snel maar werd verwoest in de 100-jarige oorlog en de godsdienstoorlogen. In 1998 is er met een project voor de restauratie van het abdijverblijf gestart en de oprichting van een spiritueel centrum dat openstaat voor iedereen.
Vandaag kun je een bezoek brengen aan de abdijkerk, eigendom van de gemeente.

Périgueux, je koffiestop, maar ook een stad om te bezoeken. Het grootste winkelcentrum van Périgord Vert is tevens een cultureel doel bij uitstek. Périgueux ligt aan de lsle. De oude Galliërs bewoonden dezelfde plek. Tijdens de middeleeuwen ontstonden er twee kernen aan de rivier. Een ervan is de Cité de Vésone, waarvan nog enkele Gallo-Romeinse overblijfselen resteren. Het opmerkelijkste fragment is de Tour de Vésone, niet een militaire maar een religieuze toren. De verkorte koepelkerk St.-Etienne-de-la-Cité geeft met haar koepels aan hoe er tijdens de romaanse bouwtijd in Périgord over kerkafdekkingen werd gedacht. De tweede kern van Pèrigueux, nu met haar bebouwing aan de eerste gehecht, ligt dichterbij de lsle. Zij herbergt een fascinerende koepelkathedraal. Dit is de enige koepelkerk van Frankrijk die net als de beroemde San Marco van Venetië opgetrokken werd met als grondvorm een Grieks kruis. Noordelijk van de kathedraal wisselen nauwe straatjes met terrassenpleintjes. In het archeologisch museum aan de Cours Tourny wordt de geschiedenis van Périgord verteld. Hier vind je bijzondere gegraveerde beenderen uit het Magdalénien (15.000-10.000 v. Chr.) en het skelet van een Chancelade-mens. Ook van het Gallo­ Romeinse Pèrigueux is het nodige bewaard gebleven, zoals mozaïeken.

Dan kom je eindelijk bij je eerste grottencomplex. Niet ver van het dorp Rouffignac is een van de grootste grotten van de Périgord te verkennen, de grot van de honderd mammoeten. Zij is zelfs zo groot dat er een open treintje in rijdt. Zo nu en dan stoppen de wagonnetjes om je van prehistorische schilderingen te laten genieten. Het ontdekken van de schilderingen wordt bemoeilijkt doordat de rotswanden met graffiti zijn beklad. De oorspronkelijke afbeeldingen zijn circa 11.000 jaar v. Chr. gemaakt. Naast mammoeten zijn ook wolharige neushoorns en steenbokken te zien.

Wie zover als 25.000 jaar terug in de tijd gaat, moet bedenken dat niet alle sporen van verdwenen culturen even duidelijk meer zijn. Bij Le Bugue ligt de grot van Bara­Bahau en hier zijn de oudste sporen van de kunst te bekijken. De contouren van beren en steenbokken, paarden en oerossen zijn in het steen gegraveerd. Het inkrassen van de tekeningen werd vergemakkelijkt doordat hier de rotswand zacht was. Net als de grot van Lascaux dankt ook deze grote tunnel zijn ontstaan aan een nu verdwenen onderaardse rivier.

Via Siorac-en-Périgord rijd je naar Alias-les-Mines en via een weggetje langs de Dordogne kom je bij kasteel Les Milandes.
Aan de koninklijke rivier de Dordogne, bezig aan haar traject door de Périgord, is het moeilijk een deel van de rivier te zien zonder een kasteel aan of boven een van de oevers. Het kasteel van Milandes is een van de sprookjesachtigste aan de Dordogne. Het werd aan het einde van de 15e eeuw gebouwd, op een moment dat de gotische bouwstijl in zijn laatste, drukke fase raakte. De fraaie grafkapel bij het kasteel wordt als de mooiste van de Périgord aangemerkt.
Deze kapel toont een flamboyant-gotische stijl. Milandes werd bekend om een beroemde eigenaar die hier in de jaren dertig een toevluchtsoord voor adoptiekinderen schiep: Josephine Baker, de Amerikaanse danseres en zangeres. Haar voornaamste invloed is het luxueuze uiterlijk van de badkamers.

Het Kasteel van Castelnaud domineert het dal van de Dordogne, tegenover het Château de Beynac aan de andere kant van de rivier.Het is gebouwd op een rotsachtige uitloper en biedt een prachtig panoramisch uitzicht over de Dordogne-vallei.
Het werd gesticht in de 12e eeuw en behoorde toe aan de Kathaarse heer Bernard de Casnac. In 1214, tijdens de kruistocht tegen de Albigenzen, werd het ingenomen door Simon de Monfort en uitgebreid met een donjon en een gordijnmuur.
Tijdens je bezoek zie je levensgrote reconstructies van middeleeuwse oorlogsmachines (mangonel, trebuchet, pierrière, bricole) en een grote collectie wapens en harnassen: sinds 1985 is het kasteel van Castelnaud de thuisbasis van de museum van oorlog in de Middeleeuwen. De rondleiding op eigen houtje bevat veel bewegwijzering, interactieve terminals en maquettes. De ontwikkeling van vesting- en belegeringstechnieken komt ook aan bod in een diavoorstelling, films en videogames.

Dan wordt het tijd voor een lunchstop in La Roque­Gageac. Het karakteristieke langgerekte dorp bestaat voornamelijk uit een hoofdstraat met fraaie huizen die voor de hoge rotswand zijn gebouwd. Het heeft enkele schilderachtige straten. Ook is er een soort dorpsplein. In de middeleeuwen was het met wallen versterkt. Het was ook de buitenplaats voor de bisschoppen van Sarlat-la-Canéda. Hier zijn veel mogelijkheden om te lunchen.

Op weg naar Sarlat rijd je langs het bastidedorp Domme. Bastides zijn oude vestingen die een strategische ligging hebben. Deze vestingen waren ommuurde steden en vaak zijn de muren of delen ervan nu nog aanwezig. Een ander kenmerk van een bastide is dat het een regelmatig stratenpatroon heeft van rechte straten waardoor de huizenblokken in vierkanten staan. Bij Domme was dat niet altijd mogelijk omdat het op een heuvel en een rotsklif is gebouwd. Het landschap liet in dit geval zo’n strakke plattegrond niet toe. In de muren van een bastidedorp zitten toegangspoorten, dat is ook bij Domme het geval. Vaak zijn er slechts restanten over als er al wat overgebleven is. Bij Domme zijn de poorten nog in zeer goede staat. Het behoort tot “Les Plus Beaux Villages de France”.
De centrale plek van het dorp is het dorpsplein. In veel plaatsen is de kerk het middelpunt van het dorpsplein. In Domme is dat niet het geval, daar is de zeventiende eeuwse markthal de centrale plek. De oorzaak daarvan is dat de markthal twee functies had. Hier werd de markt gehouden én het is de toegangsplek tot de grotten van Domme die onder het dorp liggen. In oorlogstijden was deze grot een extra verstopplaats voor de bewoners van Domme. In de grot is ook water, heel belangrijk in tijden van oorlog. Je kan onder leiding van een gids de druipstenen (stalagmieten en stalagtieten) bewonderen. Ook zijn er beenderen zichtbaar van bizons en mammoeten.

Je nadert het eindpunt van deze trip: Sarlat-la-Canéda, kortweg Sarlat. Het is de markstad van de Périgord Noir, waar onder meer de 'zwarte diamant' oftewel de truffel wordt gevonden. Als de zon schijnt, verandert het middeleeuwse stadje in een sprookje van geel-okerig steen. Aan de Rue des Consuls staan de mooiste panden, zoals op nr. 10 het Hótel Selve de Plamon. Een van de musea is zeer kindvriendelijk, tal van bewegende miniaturen hebben hier aan de Rue de la République een plaatsje gekregen. Iets buiten het centrum is een museum met tal van aquaria, die vissoorten uit de Dordogne laten zien. Hier zal je ongetwijfeld een plekje vinden om de route te evalueren onder het genot van een wijntje of een biertje.