Vertragen... Dat is het sleutelwoord voor deze route. Met al het moois om je heen, wil je de tijd nemen om het allemaal goed in je op te nemen.

Vandaag rijd je een schitterende ronde om het meer van Shkodër. Via een grote omweg rondom het meer bezoek je de Adriatische kust en rijd je door het achterland van Bar en Cetinje. Uiteindelijk kom je uit bij het bekendste uitzichtspunt op het meer van Shkodër: Pavlova Strana. Je route eindigt bij Dodoši, aan de rand van het meer, wat jou de gelegenheid geeft om nog een tocht met een smal houten vissersbootje te maken over het meer.

De ochtend begint bij Ethno Village Skadar. Niet ver hiervandaan ligt het middeleeuwse fort Crnojevića. Het zou dateren uit de 10e eeuw en heeft een rijke geschiedenis. De stad en het fort dienden als hoofdstad van Montenegro, totdat de Ottomanen de macht in het gebied overnamen. Pas aan het einde van de 19e eeuw kregen de Montenegrijnen de stad en het gebied weer terug.
Je kunt het stadje en het fort bezoeken. De architectuur in het stadje is goed bewaard gebleven, waardoor je de invloed van de diverse overheersers goed kunt zien. Het fort zelf is helaas al sinds een eeuw in verval.

Om aan de route te beginnen, moet je eerst een stuk van de E80 volgen. Deze brede en goed geasfalteerde weg leidt je over het meer van Shkodër. De brug is nog relatief nieuw. Pas in de jaren ‘70 werd het mogelijk deze weg te rijden. Tot die tijd was Fort Lesendro een lastig te bereiken eiland. Daardoor was het een perfecte plek om het gebied te beschermen tegen de Ottomanen. Gelukkig kun je tegenwoordig veilig oversteken via de brug, waardoor bewoners van Podgorica relatief snel de kuststad Bar kunnen bereiken. Bar ligt later vandaag ook op de route, maar jij neemt de scenische omweg in plaats van de snelle route.

Vervolg je route richting Virpazar. Dit pittoreske vissersdorpje kan in het hoofdseizoen druk zijn. De terrasjes nodigen uit om te genieten van het goeie leven en er zijn voldoende mogelijkheden om vanaf hier een boottocht te maken over het meer. Door het dorp rijd je een weg op richting het Oosten, langs het meer. De smalle weg klimt langzaam omhoog. Af en toe wordt de weg iets breder, zodat je kunt stoppen om foto’s te maken en het uitzicht in je op te nemen.

Het meer is het grootste meer op het Balkanschiereiland. Met een oppervlakte van ongeveer 370 vierkante kilometer is het een van de belangrijkste waterbronnen in de regio. De gezondheid van het meer wordt nauwgezet gemonitord, om de rijke biodiversiteit van het meer te waardborgen: er leven meer dan 270 vogelsoorten en vissoorten in en rondom het meer. Lokale legendes vertellen over Drago. Dit mythisch wezen, een slang, zou het meer bewaken. Iedereen die het meer een goed hart toedraagt en ook zorgdraagt voor het meer, wordt door Drago beschermd. Is dat misschien de reden dat de lokale bevolking met zoveel trots het meer beschermt?
e kunt het meer tot aan het strand van Godinje benaderen. Langs het strand ligt Gazdinstvo Orlandic, waar je even kunt pauzeren en van het uitzicht kunt genieten. Indien je hier rond lunchtijd “aanmeert”, dan is niks heerlijker dan een vers stuk forel of karper te eten. Verser dan dit gaat niet worden: het meer is beschermd natuurgebied, maar er zijn een paar zeldzame plekken op het meer waar gevist mag worden. Indien de strandtent gesloten is, kun je op de terugweg in Virpazar een gezellig terras opzoeken.

De route gaat verder richting het Zuiden. Via de oude weg naar Bar kringel je door het landschap. De smalle weg brengt je steeds hoger en hoger totdat je de top bereikt van 750 meter. Onderweg zijn er een aantal momenten waarop de weg iets breder is, zodat je ook hier weer kunt stoppen om het uitzicht in je op te nemen. Bij een van de stops heb je uitzicht op de berg Štorman en iets verderop bezoek je een monument ter nagedachtenis van de slag bij Bar. Deze vondt plaats in 1042, tussen de troepen van het Servische Hertogdom Duklja onder Prins Vojislav en de Byzantijnse strijdkrachten onder leiding van strateeg Dracula. De strijd betreft een plotselinge nachtaanval van de troepen van Vojislav op het Byzantijnse kamp in bergpassen, wat resulteerde in de volledige nederlaag van de Byzantijnse strijdkrachten en de dood van 7 van hun bevelhebbers.

Van dit roerige verleden merk je niks op deze route. De weg is rustig, er is weinig verkeer en gestaag slinger je weer bergafwaarts, richting de oude binnenstad van Bar. Net buiten de stadsmuren kun je je motor parkeren. De oude binnenstad heeft een eeuwenlange geschiedenis, met archeologische vondsten die teruggaan tot de 6e eeuw voor Christus. Gedurende de middeleeuwen was Bar een strategisch punt binnen het Byzantijnse Rijk en later onder Venetiaanse en Ottomaanse heerschappij. Het 11e-eeuwse kasteel van Bar staat als een belangrijk historisch monument binnen de stadsmuren. De oude binnenstad getuigt van diverse culturele invloeden en blijft een intrigerend erfgoed. Neem je tijd om hier uitgebreid rond te kijken, van de panoramische uitzichten te genieten en meteen ook even heerlijk te lunchen indien het zo uitkomt.

Van de oude stad gaat de reis verder naar de nieuwe stad Bar. Voordat het zo ver is, bezoek je eerst nog een ongewone bezienswaardigheid: Stara Maslina. Volgens de informatieborden is deze olijfboom (een van) de oudste olijfbomen ter wereld. Beweerd wordt dat de boom meer dan 2.000 jaar oud is. Hoe dan ook, een mooie boom!

Eenmaal door de drukte van de nieuwe stad Bar heen, opent het blikveld zich weer en zie je dat je de Adriatische kust hebt bereikt. Je volgt de kustweg richting Petrovac na Moru. De brede weg doet denken aan de Jadranska magistrala, de beroemde kustweg door Kroatië. Het rijdt heerlijk en zo nu en dan komt de Adriatische zee tevoorschijn achter een heuvel en ruik je de zilte lucht. Onderweg kun je eventueel stoppen bij een van de kloosters die Montenegro rijk is. Het klooster was oorspronkelijk een middeleeuwse herberg van het oude Servische Rijk. Opgericht in 1116, werd het Gradište genoemd in een document uit de tijd van koning Milutin in 1307. De drie kerken van het klooster zijn die van Sint-Nicolaas, gebouwd in 1610; de Hemelvaart van de Heilige Moeder Gods, waarvan de fresco's dateren uit de jaren 1620; en Sint-Sava's, de eerste gebouwd in 1855 en de laatste in het begin van de jaren 1500. Als je het klooster wilt bezoeken, wijk dan af van de route en sla een klein straatje in dat de heuvel op leidt. Volg eenvoudig de borden, totdat je het laatste deel te voet af moet leggen.

Na het klooster gaat de route weer landinwaarts. Via het achterland van Bar en Cetinje rijd je door een verlaten natuurgebied, terug richting het meer van Shkodër.

Dit stuk van ongeveer 35 kilometer is prachtig. Het landschap is weelderig groen en rotsachtig. Bij vlagen lijkt het gebied verlaten. Totdat je ineens druivenranken ziet... Wijnbouw in Montenegro is een oude traditie die een groeiende reputatie geniet. De diverse microklimaten in de regio bevorderen de druiventeelt en leveren wijnen van hoge kwaliteit op. Montenegro produceert verschillende wijnen, waarvan sommige afkomstig zijn van inheemse druivensoorten, waardoor wijnbouw een belangrijk aspect is van de lokale cultuur en economie. Sinds 2015 heeft Wijngaard Lipovac zich op deze locatie gevestigd. De jonge wijngaard is nog in opbouw, maar heeft in de afgelopen jaren kunnen groeien naar een capaciteit van 100.000 flessen per jaar. Indien je belangstelling hebt, kun je een wijnproeverij boeken. Voor nu, omdat je op de motor bent, is het vooral een mooi gezicht om van een afstand te bewonderen.

In Rijeka Crnojevića kun je je dorst lessen. Ook al heb je nog maar slechts 15 tot 20 kilometer tot het einde van de route, dan nog is het fijn om hier even te pauzeren. In het gehucht heb je een heerlijk terrasje en kun je ook de benen strekken met een wandeling langs de rivier.

Soms zegt men weleens om het beste voor het laatste te bewaren... Dat geldt zeker voor deze route. Pavlova Strana staat op je te wachten, het – naar verluidt – mooiste uitzicht op het meer van Shkodër. Vanaf het uitzichtspunt heb je uitzicht op de rivier Rijeka Crnojevića en het meer in de verte. VJe kunt goed zien hoe delen van de rivier en het meer bedekt zijn met waterplanten. Ook het speelse landschap met alle heuvels is indrukwekkend.

Het uitzicht vanaf dit punt is mooi, maar vanaf een hoger punt heb je een nog beter uitzicht. Indien je goede motorvaardigheden hebt en geen last van hoogtevrees, dan kun je vanaf het uitzichtspunt een erg smalle weg bergopwaarts rijden. Zoek na 6 haarspeldbochten een plek om om te draaien en te parkeren. Vanaf deze hoogte is het uitzicht werkelijk spectaculair.

Via een aantal kleine slingerende wegen rijd je langs het meer richting Dodoši, waar het einde van je route ligt. Hier kun je aan de voet van het meer overnachten. Er is keuze tussen een camping en een aantal huisjes. Het dorpje is ook wat rustiger dan menig ander dorpje of stad aan het meer. Neem je tijd om nog verder te onthaasten en op bijzonder lage snelheid over het meer te dobberen in een bootje.